Από την Ευδοκία Καπνοπούλου, Εργοθεραπεύτρια BSc Εργοθεραπείας, εκπαιδ. στο Sensory Integration, υπεύθυνη Εργοθεραπεύτρια του κέντρου ειδικών θεραπειών ‘’ΛΟΓΟΥπολη’’
Τα παιδιά δεν τις συμπαθούν και οι γονείς τις χρησιμοποιούν για να έχουν λίγη επιπλέον βοήθεια στο σπίτι. Αλλά μην ανησυχείτε γονείς – στην πραγματικότητα βοηθάτε στην ανάπτυξη του παιδιού σας.
Τα παιδιά μπορούν να αρχίσουν να αναλαμβάνουν τις δουλειές του σπιτιού και μικρές εργασίες ήδη από την ηλικία των δύο ετών. Υπάρχουν πολλές εργασίες που μπορεί να κάνει ένα παιδί για να το βοηθήσει να φτάσει στο επόμενο ορόσημό του. Ανάλογα με την ηλικία τους, οι εργασίες αυτές κυμαίνονται από το μάζεμα των παιχνιδιών μέχρι το να φορέσουν τις πιτζάμες τους.
Λάβετε υπόψη σας ότι το παιδί δεν θα ξέρει πώς να κάνει όλες αυτές τις δουλειές αμέσως, οπότε λίγη καθοδήγηση είναι απαραίτητη. Ολοκληρώνοντας αυτές τις εργασίες στα πρώτα χρόνια της ζωής του, μακροπρόθεσμα θα το βοηθήσει στη συνολική ανάπτυξή του.
2-3 ετών
Βάλτε τα παιχνίδια στο κουτί – Λέγοντας στο παιδί σας “Πάω στοίχημα ότι μπορώ να τα βάλω αυτά πιο γρήγορα από εσένα” θα κάνει την αγγαρεία περισσότερο παιχνίδι και πιο διασκεδαστική για το παιδί. Το καθάρισμα των παιχνιδιών θα του επιτρέψει να ανεβοκατεβαίνει τις σκάλες ή απλώς να διασχίζει το δωμάτιο με ένα παιχνίδι στο χέρι, βοηθώντας στις αδρές κινητικές του δεξιότητες. Έχουν επίσης την ευκαιρία να αναγνωρίσουν πού ανήκουν τα πράγματα. Η χρήση ενός τραγουδιού για το “καθάρισμα” είναι επίσης πολύ χρήσιμη, αυτή είναι μια στρατηγική που χρησιμοποιούν πολλοί παιδικοί σταθμοί / προνηπιακοί σταθμοί – χρησιμοποιήστε το ίδιο τραγούδι που ακούει το παιδί σας σε αυτά τα περιβάλλοντα.
Σπιτική οικογενειακή μπουγάδα – Ταξινομήστε τα ρούχα με βάση το χρώμα – “Ας βάλουμε όλα τα γκρι μαζί, όλα τα μπλε μαζί και όλα τα λευκά μαζί” βοηθά την ανάπτυξη των αισθήσεων του παιδιού σας. Επικεντρωθείτε σε ένα χρώμα κάθε φορά: “Ας πάρουμε τα κόκκινα!”.
Ακολουθήστε τον αρχηγό – Δίνοντας στο παιδί οδηγίες όπως “πέτα το στα σκουπίδια” ή “βάλε το δίπλα στην πόρτα” το βοηθά να μάθει να ακολουθεί απλές οδηγίες.
Αντιγραφή (έκδοση για τις δουλειές του σπιτιού) – Από 2-3 ετών, τα παιδιά λατρεύουν να κάνουν ότι κάνει το άμεσο περιβάλλον. Αφήστε τα να είναι παρόντα καθώς κάνετε τις δουλειές του σπιτιού. Αν έχουν μια μικρή σκούπα ή μια ηλεκτρική σκούπα – παιχνίδι, μπορούν να ακολουθούν και να αντιγράφουν.
3-4 ετών
“Συνεργατική αγγαρεία” – Αν το παιδί σας έχει ένα αδελφάκι ή έναν φίλο, προσκαλέστε τα να κάνουν μαζί μια αγγαρεία, όπως να τακτοποιήσουν τα παιχνίδια σε έναν κουτί αποθήκευσης. Κάθε παιδί σάς φέρνει ένα παιχνίδι κάθε φορά και εναλλάξ τα βάζουν όλα στη θέση τους.
Ώρα για τραπέζι – “Αν βάλω κάτω τις χαρτοπετσέτες, πρέπει να βάλεις τα πιρούνια από πάνω”, αφήνετε το παιδί να σας ακολουθήσει γύρω από το τραπέζι, το βοηθά να κατανοήσει την έννοια του μέσα, πάνω και κάτω. Το πιρούνι μπαίνει πάνω από την πετσέτα ή το νερό μπαίνει μέσα στο ποτήρι.
Κλείσε ό,τι ανοίξεις – Η υπενθύμιση στο παιδί “να βάζει το καπάκι πίσω μόλις τελειώσει” θα το αφήσει να εξασκηθεί στο άνοιγμα και το κλείσιμο των δοχείων κάθε φορά που παίζει. Η χρήση μικρών βάζων ή δοχείων αποθήκευσης, είδη χειροτεχνίας και μικρά παιχνίδια είναι ένας καλός τρόπος για να διατηρήσετε την οργάνωσή σας και βοηθώντας το να εξασκηθεί στις δεξιότητες ταξινόμησης.
4-5 ετών
Ετοιμασία – Χρησιμοποιήστε μια οπτική λίστα ελέγχου (checklist) για να βοηθήσετε το παιδί να ετοιμαστεί το πρωί. Οι εικόνες θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη ρουτίνας αυτοεξυπηρέτησης, όπως το να βάλει τις πιτζάμες του, να πάει στο μπάνιο, να πλύνει τα δόντια του και να ετοιμαστεί για ύπνο. Αυτό θα το βοηθήσει επίσης να αρχίσει να κατανοεί την ώρα.
Κοπή φαγητού – Σε αυτή την ηλικία, μπορεί να κόβει μόνο του το φαγητό του. Προχωρήστε ένα βήμα παραπέρα και αφήστε το να ρίχνει, να κόβει και να πολτοποιεί τροφές. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να σας βοηθήσει να πολτοποιήσετε τις μπανάνες για ένα γλυκό ή τις πατάτες για τον πουρέ πατάτας.
5-6 ετών
Κολατσιό – Το παιδί είναι σε θέση να πάρει το δικό του κολατσιό από το ψυγείο, να επιλέξει και να χρησιμοποιήσει τα σωστά μαχαιροπίρουνα για να φάει και μετέπειτα να καθαρίσει τον χώρο του.
Καθημερινές εργασίες – Σε αυτή την ηλικία, μπορεί να αναλάβει πιο ανεξάρτητες, αλλά ακόμα υπό επίβλεψη, δουλειές. Είναι αρκετά μεγάλο για να ταΐσει τον σκύλο ή να ποτίσει τα φυτά.
Υπάρχουν πολλές δουλειές που μπορεί να κάνει ένα παιδί και οι οποίες του δίνουν πραγματικά την ευκαιρία να μάθει νέες δεξιότητες. Οι εργασίες τέτοιου τύπου τού επιτρέπουν να εξασκήσει εκτελεστικές λειτουργίες, κινητικές, αισθητηριακές και επικοινωνιακές δεξιότητες. Είναι εξαιρετικά χρήσιμες και βοηθητικές στις κινήσεις, στην ακολουθία κατεύθυνσης, στην ομιλία, στο άγγιγμα, στην όραση και σε άλλες ενέργειες που χρησιμοποιούν τα παιδιά όταν εκτελούν τα παραπάνω έργα.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς. Σε περίπτωση που παρατηρούνται δυσκολίες ή αδεξιότητα από την πλευρά των παιδιών, απευθυνόμαστε σε έναν εργοθεραπευτή. Αν υποψιάζεστε ότι υπάρχει δυσκολία στην ανάπτυξη του παιδιού σας απευθυνθείτε άμεσα στους ειδικούς και συγκεκριμένα σε κάποιο κέντρο Ειδικών Θεραπειών. Η πρώιμη παρέμβαση είναι το κλειδί για έγκαιρη θεραπεία. Το κέντρο μας, που βρίσκεται στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης είναι πλήρως εξοπλισμένο με καταρτισμένο προσωπικό, έτοιμο να βοηθήσει την κάθε σας ανάγκη και να γίνει μία λύση στο πρόβλημά σας.