Ενίσχυση ή αμοιβή???

Από τον Νίκο Λοΐζο, Ψυχολόγο MSc Κλινικής Ψυχικής Υγείας, εκπαιδ. στη γνωστική – συμπεριφορική θεραπεια, υπεύθυνο Ψυχολόγο του κέντρου ειδικών θεραπειών “ΛΟΓΟΥπολη”

Πολλές φορές τα παιδιά κάνουν όμορφες πράξεις, αντιδρούν με έναν λειτουργικό και αξιέπαινο τρόπο ή παρουσιάζουν απρόσμενα ευχάριστες και ώριμες συμπεριφορές. Τότε, λοιπόν, είναι που ο γονέας καλείται να δείξει στο παιδί ότι η πράξη του ήταν πολύ επιθυμητή και να συνεχίσει να αντιδρά με παρόμοιο τρόπο. Αλλά πώς το κάνει αυτό ο γονιός; Με ποιον τρόπο θα προκαλέσει την αύξηση της συχνότητας μιας επιθυμητής συμπεριφοράς του παιδιού;

Δύο πολύ αποτελεσματικοί τρόποι είναι αυτοί της ενίσχυσης και της αμοιβής. Η αρχή της ενίσχυσης αφορά στην εμφάνιση ενός ευχάριστου ερεθίσματος ή γεγονότος για το παιδί μετά την εκτέλεση της επιθυμητής συμπεριφοράς από αυτό, κάτι που ονομάζεται θετική ενίσχυση. Ωστόσο, υπάρχει και η αρνητική ενίσχυση, η οποία αφορά στην απομάκρυνση ενός δυσάρεστου ερεθίσματος για το παιδί μετά την εκτέλεση της επιθυμητής συμπεριφοράς. Και τα δύο είδη ενίσχυσης προκαλούν την αύξηση της συχνότητας της επιθυμητής συμπεριφοράς. Ενισχυτές μπορεί να είναι η λεκτική επιβράβευση, μια αγκαλιά, η τρυφερότητα ή η απαλλαγή από το πλύσιμο των πιάτων.

Ένας επιπλέον τρόπος που αυξάνει τη συχνότητα μιας επιθυμητής συμπεριφοράς στα παιδιά είναι η αμοιβή. Ορίζεται ως κάτι που δίδεται ή λαμβάνεται απλώς ως ανταπόδοση μετά από μια επιθυμητή συμπεριφορά. Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο ότι θα αυξηθεί η εμφάνιση της επιθυμητής συμπεριφοράς, διότι το παιδί αντιλαμβάνεται τον ανταποδοτικό χαρακτήρα της αμοιβής και καταλήγει να κάνει μια συμπεριφορά, όχι γιατί έχει κατανοήσει τη σημασία της και θέλει να την κάνει, αλλά για να ανταμειφθεί. Παράδειγμα  αμοιβής είναι να φάει το παιδί το αγαπημένο του φαγητό επειδή ήταν «καλό παιδί».

Επομένως, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αυξηθεί η συχνότητα εμφάνισης μιας επιθυμητής συμπεριφοράς από το παιδί είναι η ενίσχυση.

SOS – Χρήσιμα tips:

• Η ενίσχυση να εμφανίζεται αμέσως μετά την επιθυμητή συμπεριφορά.
• Η ενίσχυση είναι ανάγκη να είναι προσαρμοσμένη στο χαρακτήρα του παιδιού και στα ενδιαφέροντά του.
• Μια ενίσχυση μπορεί να είναι αποτελεσματική σε μια χρονική στιγμή υπό συγκεκριμένες συνθήκες αλλά μη αποτελεσματική σε μια άλλη χρονική στιγμή υπό άλλες συνθήκες.
• Η ενίσχυση είναι ανάγκη να δίνεται με εύθυμο – χαρούμενο τρόπο.

Αν αναρωτιέστε πώς θα πειθαρχήσετε το παιδί σας απευθυνθείτε άμεσα στους ειδικούς και συγκεκριμένα σε κάποιο κέντρο Ειδικών Θεραπειών. Η Γνωστική – Συμπεριφορική Θεραπεία είναι το κλειδί για ριζική αλλαγή. Το κέντρο μας, που βρίσκεται στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης είναι πλήρως εξοπλισμένο με καταρτισμένο προσωπικό, έτοιμο να βοηθήσει την κάθε σας ανάγκη και να γίνει μία λύση στο πρόβλημά σας.